Cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ô-dôn

Tầng ô-dôn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ Trái Đất khỏi tia cực tím có hại từ mặt trời. Tuy nhiên, một số chất hóa học do con người tạo ra có khả năng phá hủy phân tử ô-dôn, dẫn đến sự suy giảm tầng ô-dôn và gia tăng nguy cơ ung thư da, đục thủy tinh thể và suy giảm hệ miễn dịch ở con người, cũng như tác động tiêu cực đến hệ sinh thái.

Nhận thức được mối nguy hiểm này, cộng đồng quốc tế đã ký kết Công ước Vienna về bảo vệ tầng ô-dôn (1985) và Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ô-dôn (1987). Việt Nam đã sớm tham gia các hiệp định này từ năm 1994 và đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm kiểm soát, hạn chế và loại trừ việc sử dụng các chất này.

Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy trình cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ô-dôn tại Việt Nam, giúp doanh nghiệp hiểu rõ và tuân thủ các quy định pháp luật liên quan.

Khung pháp lý về quản lý các chất làm suy giảm tầng ô-dôn

Việt Nam đã xây dựng một hệ thống pháp lý toàn diện để quản lý và loại trừ dần các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, bao gồm:

• Luật Bảo vệ môi trường 2020: Quy định các nguyên tắc chung về bảo vệ tầng ô-dôn
• Nghị định số 06/2022/NĐ-CP: Quy định chi tiết về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn
• Quyết định số 496/QĐ-TTg ngày 11/6/2024: Ban hành Kế hoạch quốc gia về quản lý, loại trừ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, chất gây hiệu ứng nhà kính được kiểm soát
• Thông tư liên tịch số 47/2011/TTLT-BCT-BTNMT: Quy định việc quản lý nhập khẩu, xuất khẩu và tạm nhập – tái xuất các chất làm suy giảm tầng ô-zôn

Những văn bản này đặt ra các yêu cầu nghiêm ngặt đối với việc sản xuất, nhập khẩu, sử dụng và loại bỏ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn.

Các chất làm suy giảm tầng ô-dôn được kiểm soát

Theo quy định hiện hành, các nhóm chất sau đây được kiểm soát tại Việt Nam:

1. Các chất bị cấm hoàn toàn:
   • Bromochloromethane
   • Carbon tetrachloride (CTC)
   • Chlorofluorocarbon (CFC)
   • Halon
   • Hydrobromofluorocarbon (HBFC)
   • Methyl chloroform
   • HCFC-141b và HCFC-141b trộn sẵn trong polyol
2. Các chất được kiểm soát có điều kiện:
   • Methyl bromide: Chỉ được nhập khẩu cho mục đích khử trùng và kiểm dịch hàng xuất khẩu
   • Hydrochlorofluorocarbon (HCFC): Chỉ được nhập khẩu theo hạn ngạch và sẽ dừng nhập khẩu từ năm 2040
   • Hydrofluorocarbon (HFC): Được nhập khẩu theo hạn ngạch từ năm 2024 và sẽ giảm dần

Quy trình cấp phép nhập khẩu

Đăng ký sử dụng chất được kiểm soát

Bước đầu tiên trong quy trình cấp phép nhập khẩu là đăng ký sử dụng chất được kiểm soát với Bộ Tài nguyên và Môi trường. Quy trình này được bắt đầu triển khai từ năm 2022, và đến cuối tháng 11/2024, đã có 285 tổ chức hoàn tất thủ tục đăng ký.

Việc đăng ký này là bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp có nhu cầu nhập khẩu, sử dụng các chất làm suy giảm tầng ô-dôn được phép nhập khẩu có điều kiện.

Hồ sơ xin cấp phép nhập khẩu

Sau khi đăng ký với Bộ Tài nguyên và Môi trường, doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ xin cấp phép nhập khẩu, bao gồm:

1. Đơn đề nghị cấp phép nhập khẩu
2. Giấy chứng nhận đăng ký sử dụng chất được kiểm soát
3. Hợp đồng nhập khẩu hoặc đơn đặt hàng với đối tác nước ngoài
4. Giấy phép kinh doanh có ngành nghề phù hợp
5. Báo cáo tình hình sử dụng chất được kiểm soát kỳ trước (nếu có)
6. Các tài liệu kỹ thuật liên quan đến chất nhập khẩu

Đối với chất Methyl bromide, doanh nghiệp còn cần có thêm giấy phép của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Quy trình xét duyệt và cấp phép

Sau khi nộp hồ sơ, quy trình xét duyệt và cấp phép diễn ra như sau:

1. Cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ của hồ sơ
2. Đánh giá việc đáp ứng các điều kiện theo quy định
3. Xem xét phê duyệt hạn ngạch nhập khẩu (đối với HCFC và HFC)
4. Cấp giấy phép nhập khẩu hoặc thông báo phân bổ hạn ngạch

Lưu ý quan trọng: Doanh nghiệp chỉ được phép nhập khẩu từ các quốc gia thành viên của Nghị định thư Montreal.

Lộ trình loại trừ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn

Theo Kế hoạch quốc gia được ban hành tại Quyết định số 496/QĐ-TTg, Việt Nam đã cam kết thực hiện lộ trình loại trừ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn như sau:

• Đối với HCFC: Giảm dần lượng nhập khẩu theo hạn ngạch và dừng hoàn toàn việc nhập khẩu, xuất khẩu từ năm 2040
• Đối với HFC: Bắt đầu kiểm soát từ năm 2024, giảm dần lượng tiêu thụ theo lộ trình và duy trì ở mức 20% lượng tiêu thụ cơ sở từ năm 2045
• Đối với sản phẩm, thiết bị sử dụng các chất được kiểm soát: Giảm dần giá trị tiềm năng làm nóng lên toàn cầu (GWP) và cải thiện hiệu suất năng lượng

Kế hoạch đặt mục tiêu đến năm 2045, Việt Nam sẽ giảm phát thải 11,2 triệu tấn CO2 tương đương từ hoạt động loại trừ các chất được kiểm soát.

Nghĩa vụ của doanh nghiệp sau khi được cấp phép

Sau khi được cấp phép nhập khẩu, doanh nghiệp có các nghĩa vụ sau:

1. Báo cáo định kỳ: Gửi báo cáo tình hình sử dụng các chất được kiểm soát về Bộ Tài nguyên và Môi trường trước ngày 15/1 hằng năm
2. Quản lý vòng đời: Thực hiện quy định về thu gom, vận chuyển, tái chế, tái sử dụng và tiêu hủy theo hướng dẫn của Bộ Tài nguyên và Môi trường
3. Lập lộ trình chuyển đổi: Xây dựng lộ trình phù hợp để thay thế, loại bỏ chất được kiểm soát theo đúng cam kết quốc gia
4. Tuân thủ quy định xuất nhập khẩu: Chỉ nhập khẩu từ các nước thành viên của Nghị định thư Montreal và không vượt quá hạn ngạch được cấp

Thực tiễn áp dụng: Câu chuyện từ doanh nghiệp

Công ty TNHH Lạnh Phương Đông là một doanh nghiệp chuyên cung cấp thiết bị làm lạnh công nghiệp tại Việt Nam. Năm 2023, công ty gặp khó khăn khi cần nhập khẩu gas HCFC-22 cho các hệ thống làm lạnh công nghiệp đã lắp đặt cho khách hàng.

“Khi bắt đầu tìm hiểu quy trình cấp phép nhập khẩu, chúng tôi đã gặp không ít bỡ ngỡ,” ông Nguyễn Văn Bình, Giám đốc điều hành chia sẻ. “Từ việc chuẩn bị hồ sơ đăng ký sử dụng chất HCFC đến khi hoàn tất thủ tục xin cấp hạn ngạch nhập khẩu mất khoảng 2 tháng. Tuy nhiên, sau khi đã nắm rõ quy trình, chúng tôi thấy rằng hệ thống quản lý này thực sự cần thiết để Việt Nam có thể thực hiện cam kết quốc tế về bảo vệ tầng ô-dôn.”

Công ty đã chủ động xây dựng lộ trình chuyển đổi sang sử dụng các chất làm lạnh thay thế thân thiện với môi trường như R-32 và R-290 cho các dự án mới. Đồng thời, họ cũng tư vấn cho khách hàng về xu hướng chuyển đổi này để chuẩn bị cho việc HCFC-22 sẽ bị loại bỏ hoàn toàn vào năm 2040.

Các giải pháp thay thế và chuyển đổi công nghệ

Để đáp ứng lộ trình loại trừ các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu và áp dụng các giải pháp thay thế:

1. Đối với ngành làm lạnh và điều hòa không khí:
   • Chuyển từ HCFC-22 sang R-32, R-290 (propane), R-600a (isobutane)
   • Ứng dụng công nghệ không sử dụng gas HFC như hệ thống làm mát bằng nước, công nghệ hấp thụ
2. Đối với ngành chống cháy:
   • Thay thế các hệ thống sử dụng Halon bằng các chất chữa cháy thân thiện với môi trường như FM-200, NOVEC 1230
3. Đối với ngành xử lý dịch hại:
   • Thay thế Methyl bromide bằng các phương pháp xử lý nhiệt, chiếu xạ, hoặc các hóa chất thân thiện với môi trường hơn

Các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thực hiện chuyển đổi công nghệ bảo vệ tầng ô-dôn được hưởng ưu đãi, hỗ trợ theo quy định. Đây là cơ hội để doanh nghiệp vừa tuân thủ quy định, vừa nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh thông qua ứng dụng công nghệ mới.

Kết luận và khuyến nghị

Việc cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ô-dôn tại Việt Nam là một phần quan trọng trong nỗ lực toàn cầu nhằm bảo vệ tầng ô-dôn và ứng phó với biến đổi khí hậu. Quy trình này không chỉ đảm bảo tuân thủ các cam kết quốc tế mà còn thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi sang các công nghệ xanh, bền vững hơn.

Để đảm bảo tuân thủ các quy định và tận dụng cơ hội chuyển đổi, doanh nghiệp cần:

1. Chủ động tìm hiểu và tuân thủ các quy định liên quan đến quản lý, cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ô-dôn
2. Xây dựng lộ trình rõ ràng để chuyển đổi sang các chất thay thế thân thiện với môi trường
3. Nâng cao năng lực kỹ thuật và đầu tư vào công nghệ mới để đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường
4. Tham gia các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ các tổ chức quốc tế và chính phủ

Bằng cách chủ động thích ứng với xu hướng chuyển đổi xanh trong quản lý và sử dụng các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, doanh nghiệp không chỉ tuân thủ pháp luật mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng đề cao phát triển bền vững.

Thông tin liên hệ

Quý doanh nghiệp cần tư vấn chi tiết về quy trình cấp phép nhập khẩu các chất làm suy giảm tầng ô-dôn, vui lòng liên hệ:

CÔNG TY VẠN LUẬT

HÀ NỘI: P803 Tòa N01T3, Khu Ngoại Giao Đoàn, phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm – Hà Nội

TP.HCM: 22B, đường 25, phường Bình An, Quận 2 – TP.HCM

HOTLINE: 02473 023 698

SĐT: 0888 283 698

Email: lienhe@vanluat.vn

Tin Liên Quan:

Bộ Luật lao động mới nhất 2023 & Các quyền lợi người lao động cần biết! Công bố tiêu chuẩn thịt dạng tươi, ướp đá, giữ mát, đông lạnh Công bố tiêu chuẩn phụ phẩm ăn được của gia súc, gia cầm Luật đầu tư công là gì? Đầu tư công được hiểu như thế nào? Các công ty Doanh Nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài Luật Giáo dục 2019, Luật số 43/2019/QH14 mới nhất 2023 Luật Giáo dục 2019, Luật số 43/2019/QH14 mới nhất 2023