Cấp giấy phép quá cảnh đối với hàng hóa thuộc danh mục cấm của Việt Nam nhưng không thuộc danh mục cấm của Campuchia

Quá cảnh hàng hóa là hoạt động vận chuyển hàng hóa thuộc sở hữu của tổ chức, cá nhân nước ngoài qua lãnh thổ Việt Nam. Quá trình này bao gồm nhiều hoạt động như trung chuyển, chuyển tải, lưu kho, chia tách lô hàng hoặc thay đổi phương thức vận tải trong thời gian quá cảnh.

Đối với Campuchia – quốc gia không giáp biển, việc quá cảnh hàng hóa qua lãnh thổ Việt Nam có ý nghĩa quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế. Tuy nhiên, không phải mọi loại hàng hóa đều được tự do quá cảnh, đặc biệt là những mặt hàng thuộc danh mục cấm của Việt Nam.

Bài viết này sẽ tập trung phân tích quy trình, thủ tục cấp giấy phép quá cảnh đối với trường hợp đặc biệt: hàng hóa thuộc danh mục cấm của Việt Nam nhưng không thuộc danh mục cấm của Campuchia.

Căn cứ pháp lý về cấp giấy phép quá cảnh

Hoạt động quá cảnh hàng hóa giữa Việt Nam và Campuchia được điều chỉnh bởi các văn bản pháp lý chính sau:

1. Hiệp định quá cảnh hàng hóa giữa Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ Hoàng gia Campuchia ký ngày 26 tháng 12 năm 2013
2. Thông tư số 27/2014/TT-BCT ngày 4/9/2014 của Bộ Công Thương quy định về quá cảnh hàng hóa của Campuchia qua Việt Nam
3. Thông tư số 24/2024/TT-BCT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 27/2014/TT-BCT (có hiệu lực từ ngày 25/12/2024)
4. Văn bản hợp nhất 28/VBHN-BCT 2024 Thông tư quá cảnh hàng hóa của Campuchia qua lãnh thổ Việt Nam
5. Điều 241 Luật Thương mại 2005 và Điều 40 Nghị định 187/2013/NĐ-CP quy định chung về quá cảnh hàng hóa

Các văn bản này tạo khung pháp lý cho việc cấp phép và quản lý hoạt động quá cảnh hàng hóa giữa hai quốc gia.

Thủ tục cấp giấy phép quá cảnh

Đối với hàng hóa thuộc danh mục cấm của Việt Nam nhưng không thuộc danh mục cấm của Campuchia (quy định tại khoản 4 Điều 4 Hiệp định), thủ tục cấp giấy phép quá cảnh được thực hiện như sau:

1. Nơi nộp hồ sơ: Chủ hàng gửi Đơn đề nghị cho phép quá cảnh hàng hóa đến Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu khu vực thành phố Hồ Chí Minh (Cục Xuất nhập khẩu – Bộ Công Thương)
2. Địa chỉ nộp hồ sơ: 12 Nguyễn Thị Minh Khai, phường Đa Kao, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
3. Hình thức nộp hồ sơ: Có thể nộp trực tiếp, qua đường bưu điện hoặc nộp trực tuyến tại Cổng dịch vụ công Bộ Công Thương (theo quy định mới tại Thông tư số 24/2024/TT-BCT)

Hồ sơ đề nghị cấp phép quá cảnh

Hồ sơ đề nghị cấp giấy phép quá cảnh cho hàng hóa thuộc danh mục cấm của Việt Nam nhưng không thuộc danh mục cấm của Campuchia cần bao gồm:

1. Đơn đề nghị cho phép quá cảnh hàng hóa: 01 bản chính (theo mẫu quy định tại Phụ lục IIA ban hành kèm theo Thông tư)
2. Thông tin cần cung cấp trong đơn đề nghị:
   • Thông tin chủ hàng
   • Mã HS kèm theo tên hàng
   • Thông tin người chuyên chở
   • Số lượng, trọng lượng hàng hóa
   • Cửa khẩu nhập, cửa khẩu xuất
   • Thời gian dự kiến quá cảnh
   • Phương tiện vận chuyển

Trường hợp thực tế: Năm 2023, Công ty TNHH XYZ (Campuchia) đã thực hiện thủ tục xin cấp phép quá cảnh lô hàng hóa phụ gia thực phẩm không được phép lưu hành tại Việt Nam nhưng được phép sử dụng tại Campuchia. Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và nộp đến Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu khu vực TP.HCM, doanh nghiệp đã được cấp giấy phép trong thời hạn 7 ngày làm việc.

Quy trình xử lý hồ sơ và thời gian cấp phép

Quy trình xử lý hồ sơ và thời gian cấp giấy phép quá cảnh được thực hiện theo các bước sau:

1. Tiếp nhận hồ sơ: Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu khu vực thành phố Hồ Chí Minh tiếp nhận và kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ
2. Thời gian xử lý: Trong thời hạn 07 (bảy) ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét cấp giấy phép quá cảnh
3. Thông báo kết quả: Kết quả giải quyết sẽ được thông báo trực tiếp cho chủ hàng hoặc gửi qua đường bưu điện hoặc trực tuyến (nếu nộp hồ sơ qua Cổng dịch vụ công)

Giấy phép quá cảnh có giá trị trong thời hạn ghi trên giấy phép và có thể được gia hạn trong trường hợp cần thiết.

Điều kiện vận chuyển hàng hóa quá cảnh

Khi được cấp giấy phép quá cảnh, việc vận chuyển hàng hóa phải đáp ứng các điều kiện sau:

1. Giám sát hải quan: Hàng hóa quá cảnh chịu sự giám sát của Hải quan Việt Nam trong suốt thời gian lưu chuyển trên lãnh thổ Việt Nam
2. Cửa khẩu và tuyến đường: Hàng hóa phải vào và ra khỏi Việt Nam theo đúng cửa khẩu, tuyến đường quy định trong giấy phép
3. Nguyên đai, nguyên kiện: Lượng hàng xuất ra phải đúng bằng lượng hàng nhập vào, nguyên đai, nguyên kiện
4. Thủ tục hải quan: Chủ hàng phải làm thủ tục hải quan và nộp các loại phí, lệ phí theo quy định
5. Tuân thủ quy định riêng: Đối với hàng hóa thuộc danh mục cấm của Việt Nam, phải tuân thủ nghiêm ngặt các điều kiện đặc biệt về vận chuyển, bảo quản, đóng gói và niêm phong

Những lưu ý quan trọng

Để đảm bảo quá trình quá cảnh hàng hóa được thuận lợi, chủ hàng cần lưu ý những điểm sau:

1. Danh mục hàng cấm: Cần xác định chính xác loại hàng hóa thuộc danh mục cấm của Việt Nam nhưng không thuộc danh mục cấm của Campuchia để áp dụng đúng thủ tục
2. Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ: Đơn đề nghị phải được điền đầy đủ thông tin theo mẫu quy định, đặc biệt là mã HS và mô tả chính xác hàng hóa
3. Thời gian xử lý: Cần tính toán thời gian xử lý hồ sơ để lên kế hoạch vận chuyển phù hợp
4. Chi phí liên quan: Nắm rõ các loại phí và lệ phí phải nộp trong quá trình làm thủ tục quá cảnh
5. Quy định về vận chuyển: Tuân thủ nghiêm ngặt quy định về cửa khẩu, tuyến đường và phương tiện vận chuyển đã được phê duyệt

Trường hợp gia hạn giấy phép

Theo quy định mới tại Thông tư số 24/2024/TT-BCT, việc gia hạn giấy phép quá cảnh được quy định cụ thể hơn:

1. Thời gian gia hạn: Quy định rõ về thời gian và số lần gia hạn giấy phép quá cảnh
2. Trường hợp đặc biệt: Bổ sung quy định về gia hạn thời gian quá cảnh hàng hóa đối với các trường hợp:
   • Hàng hóa được lưu kho bãi tại Việt Nam
   • Hàng hóa bị hư hỏng, tổn thất
   • Phương tiện vận tải chở hàng quá cảnh bị hư hỏng trong quá trình quá cảnh
3. Thủ tục gia hạn: Chủ hàng cần nộp đơn đề nghị gia hạn trước khi giấy phép hết hiệu lực

Kinh nghiệm thực tế: Trong quá trình tư vấn cho một doanh nghiệp Campuchia vận chuyển thiết bị điện tử thuộc danh mục hạn chế nhập khẩu vào Việt Nam, chúng tôi đã hướng dẫn doanh nghiệp chuẩn bị kế hoạch dự phòng cho trường hợp cần gia hạn giấy phép do phương tiện vận tải gặp sự cố. Việc chuẩn bị trước các phương án này đã giúp doanh nghiệp xử lý kịp thời khi phương tiện vận tải bị hư hỏng trên đường, tránh được thiệt hại do hàng hóa bị lưu giữ quá lâu.

Câu hỏi thường gặp

1. Những loại hàng hóa nào thuộc danh mục cấm của Việt Nam nhưng không thuộc danh mục cấm của Campuchia?

Danh mục này thường bao gồm một số loại phụ gia thực phẩm không được phép sử dụng tại Việt Nam, một số loại thuốc bảo vệ thực vật, hóa chất công nghiệp, thiết bị điện tử có công nghệ cũ hoặc không đáp ứng tiêu chuẩn của Việt Nam. Để biết chính xác, cần tham khảo danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu, tạm ngừng nhập khẩu hiện hành của Việt Nam.

2. Thời gian cấp giấy phép quá cảnh là bao lâu?

Thời gian xử lý hồ sơ và cấp giấy phép quá cảnh là 07 (bảy) ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ.

3. Giấy phép quá cảnh có thời hạn bao lâu?

Thời hạn của giấy phép quá cảnh được ghi cụ thể trên giấy phép, thông thường là 30 ngày và có thể được gia hạn trong trường hợp cần thiết.

4. Có thể nộp hồ sơ đề nghị cấp phép quá cảnh trực tuyến không?

Theo quy định mới tại Thông tư số 24/2024/TT-BCT (có hiệu lực từ 25/12/2024), chủ hàng có thể nộp hồ sơ đề nghị cấp phép quá cảnh trực tuyến tại Cổng dịch vụ công Bộ Công Thương.

5. Trường hợp nào cần xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ khi cấp giấy phép quá cảnh?

Chỉ đối với hàng hóa là vũ khí, đạn dược, vật liệu nổ và trang thiết bị quân sự phục vụ vào mục đích an ninh, quốc phòng mới cần xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ. Đối với hàng hóa thuộc danh mục cấm của Việt Nam nhưng không thuộc danh mục cấm của Campuchia, thẩm quyền cấp phép thuộc về Bộ Công Thương.

Kết luận

Việc cấp giấy phép quá cảnh đối với hàng hóa thuộc danh mục cấm của Việt Nam nhưng không thuộc danh mục cấm của Campuchia là một thủ tục quan trọng, đảm bảo hài hòa giữa việc tạo thuận lợi thương mại và bảo vệ lợi ích quốc gia. Thủ tục này được quy định chi tiết trong Hiệp định quá cảnh hàng hóa giữa hai nước và các văn bản hướng dẫn thực hiện.

Với những quy định mới được cập nhật tại Thông tư số 24/2024/TT-BCT, thủ tục cấp giấy phép quá cảnh sẽ ngày càng được đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại giữa hai quốc gia, đồng thời vẫn đảm bảo kiểm soát chặt chẽ đối với hàng hóa thuộc danh mục cấm.

Doanh nghiệp cần nắm vững quy định pháp luật, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và tuân thủ nghiêm ngặt các điều kiện vận chuyển để đảm bảo quá trình quá cảnh hàng hóa được thực hiện thuận lợi, đúng quy định.

Thông tin người viết: Công ty Vạn Luật

Mọi thông tin cụ thể quý khách vui lòng liên hệ:

SĐT: 0888 283 698

Email: lienhe@vanluat.vn

hoặc có thể tới trực tiếp tới Văn phòng chúng tôi theo địa chỉ sau:

CÔNG TY VẠN LUẬT

HÀ NỘI: P803 Tòa N01T3, Khu Ngoại Giao Đoàn, phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm – Hà Nội

TP.HCM: 22B, đường 25, phường Bình An, Quận 2 – TP.HCM

HOTLINE: 02473 023 698

Tin Liên Quan:

Luật đầu tư công là gì? Đầu tư công được hiểu như thế nào? Bộ Luật lao động mới nhất 2023 & Các quyền lợi người lao động cần biết! Luật Giáo dục 2019, Luật số 43/2019/QH14 mới nhất 2023 Công bố tiêu chuẩn thịt dạng tươi, ướp đá, giữ mát, đông lạnh Luật Giáo dục 2019, Luật số 43/2019/QH14 mới nhất 2023 Văn hóa doanh nghiệp là gì? Hướng dẫn Xây dựng văn hóa doanh nghiệp Danh mục hàng hóa phải công bố tiêu chuẩn chất lượng năm 2023