Thủ tục đăng ký sáng chế theo Hiệp ước PCT có chọn Việt Nam

Trong thời đại phát triển công nghệ vũ bão, việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Đặc biệt, với các nhà sáng chế và doanh nghiệp đang hoạt động trên thị trường quốc tế, việc đăng ký sáng chế theo Hiệp ước PCT (Patent Cooperation Treaty) mang lại nhiều lợi thế vượt trội so với đăng ký riêng lẻ tại từng quốc gia. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về thủ tục đăng ký sáng chế theo Hiệp ước PCT có chọn Việt Nam, giúp bạn nắm vững quy trình từ đầu đến cuối với những thông tin cập nhật nhất 2025.

Hiệp ước PCT là gì và lợi ích khi đăng ký sáng chế quốc tế

Hiệp ước Hợp tác Sáng chế (PCT) là hiệp định quốc tế về sáng chế được ký kết năm 1970, tạo ra một hệ thống thống nhất để nộp đơn đăng ký bảo hộ sáng chế quốc tế. Việt Nam đã chính thức tham gia Hiệp ước này từ ngày 10/3/1993, mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp và cá nhân Việt Nam bảo vệ tài sản trí tuệ trên phạm vi toàn cầu.

Lợi ích của việc đăng ký sáng chế theo PCT:

Tiết kiệm thời gian và chi phí: Chỉ cần nộp một đơn duy nhất bằng một ngôn ngữ, thay vì phải nộp nhiều đơn riêng biệt tại nhiều quốc gia khác nhau.
Gia hạn thời gian quyết định: Cho phép người nộp đơn có thêm thời gian (lên đến 30 tháng) để quyết định tiếp tục theo đuổi bảo hộ tại quốc gia nào.
Báo cáo tra cứu quốc tế: Cung cấp thông tin về khả năng được cấp bằng sáng chế, giúp người nộp đơn đánh giá cơ hội thành công.
Công nhận rộng rãi: Hiện có hơn 150 quốc gia thành viên, giúp mở rộng phạm vi bảo hộ toàn cầu.

Quy trình đăng ký sáng chế theo Hiệp ước PCT

Quy trình đăng ký sáng chế theo PCT được chia thành hai giai đoạn chính: giai đoạn quốc tế và giai đoạn quốc gia. Mỗi giai đoạn đều có thủ tục và yêu cầu riêng mà người nộp đơn cần tuân thủ.

1. Giai đoạn quốc tế

a. Nộp đơn quốc tế

Bước đầu tiên là nộp đơn đăng ký sáng chế quốc tế tại một trong các cơ quan tiếp nhận đơn được chỉ định. Tại Việt Nam, Cục Sở hữu trí tuệ là cơ quan tiếp nhận đơn PCT. Đơn đăng ký cần bao gồm các tài liệu sau:

Tờ khai đơn quốc tế (PCT/RO/101)
Bản mô tả sáng chế
Yêu cầu bảo hộ
Bản tóm tắt
Hình vẽ (nếu cần)
Biên lai nộp phí

Lưu ý: Từ tháng 12/2019, Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam đã áp dụng hình thức nộp đơn đăng ký sáng chế trực tuyến, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí đáng kể cho người nộp đơn.

b. Tra cứu quốc tế

Sau khi nộp đơn, một cơ quan tra cứu quốc tế (ISA) sẽ tiến hành tra cứu để xác định tình trạng kỹ thuật liên quan đến sáng chế. Kết quả tra cứu được công bố trong Báo cáo tra cứu quốc tế (ISR), thường được hoàn thành trong vòng 16 tháng kể từ ngày ưu tiên.

c. Công bố quốc tế

Đơn đăng ký sáng chế quốc tế sẽ được công bố sau 18 tháng kể từ ngày ưu tiên. Việc công bố này tạo ra hiệu lực bảo hộ tạm thời cho sáng chế tại tất cả các quốc gia thành viên PCT.

d. Thẩm định sơ bộ quốc tế (tùy chọn)

Người nộp đơn có thể yêu cầu thẩm định sơ bộ quốc tế (IPEA) trong vòng 22 tháng kể từ ngày ưu tiên. Thẩm định này cung cấp đánh giá sơ bộ về khả năng cấp bằng sáng chế dựa trên ba tiêu chí: tính mới, tính sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp.

2. Giai đoạn quốc gia (tại Việt Nam)

Đây là giai đoạn quan trọng khi đơn PCT chuyển sang xử lý tại Việt Nam. Theo quy định mới nhất tại Nghị định 65/2023/NĐ-CP, để đơn PCT có chỉ định hoặc chọn Việt Nam được vào giai đoạn quốc gia, người nộp đơn phải thực hiện các thủ tục sau:

a. Thời hạn nộp đơn vào giai đoạn quốc gia

Người nộp đơn phải nộp hồ sơ cho Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam trong thời hạn 31 tháng kể từ ngày ưu tiên (nếu đơn có yêu cầu hưởng quyền ưu tiên) hoặc kể từ ngày nộp đơn quốc tế.

b. Tài liệu cần nộp

Tờ khai đăng ký sáng chế: Làm theo Mẫu số 01 tại Phụ lục I của Nghị định 65/2023/NĐ-CP.
Bản sao đơn quốc tế: Chỉ yêu cầu trong trường hợp người nộp đơn muốn vào giai đoạn quốc gia trước ngày công bố quốc tế.
Bản dịch ra tiếng Việt của:
- Bản mô tả sáng chế
- Bản tóm tắt trong đơn quốc tế
- Bản sửa đổi và giải thích phần sửa đổi (nếu có sửa đổi theo Điều 19 và/hoặc Điều 34.2(b) của Hiệp ước PCT)
Bản sao chứng từ nộp phí, lệ phí: Áp dụng trong trường hợp nộp phí qua dịch vụ bưu chính hoặc nộp trực tiếp vào tài khoản của Cục Sở hữu trí tuệ.
Văn bản ủy quyền: Bắt buộc trong trường hợp yêu cầu được nộp thông qua đại diện.

Lưu ý quan trọng: Tất cả tài liệu bằng tiếng nước ngoài đều phải được dịch sang tiếng Việt. Bản dịch phải đảm bảo chính xác, rõ ràng và phản ánh đầy đủ nội dung của tài liệu gốc.

Chi phí đăng ký sáng chế theo PCT có chọn Việt Nam

Chi phí đăng ký sáng chế theo PCT gồm nhiều khoản phí khác nhau, được chia theo từng giai đoạn:

1. Phí giai đoạn quốc tế

Phí nộp đơn quốc tế: Khoảng 1.330 CHF (Franc Thụy Sĩ)
Phí tra cứu quốc tế: Dao động từ 150 – 2.000 USD tùy theo cơ quan tra cứu quốc tế được chọn
Phí xử lý thẩm định sơ bộ (nếu có yêu cầu): Khoảng 200 CHF
Phí chỉ định: Áp dụng cho các quốc gia được chỉ định trong đơn

2. Phí giai đoạn quốc gia tại Việt Nam

Phí nộp đơn: 180.000 VNĐ/đơn
Phí công bố đơn: 120.000 VNĐ
Phí thẩm định nội dung: 900.000 VNĐ + 120.000 VNĐ cho mỗi điểm bảo hộ từ điểm thứ 2 trở đi
Phí cấp bằng sáng chế: 120.000 VNĐ
Phí duy trì hiệu lực: Áp dụng theo từng năm, tăng dần theo thời gian bảo hộ

Ghi chú: Mức phí nêu trên có thể thay đổi theo quy định mới nhất của Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Vui lòng liên hệ trực tiếp với Cục SHTT hoặc chuyên gia tư vấn để có thông tin chính xác nhất về phí.

Quy trình xử lý đơn PCT tại Việt Nam

Sau khi đơn PCT đã nộp vào giai đoạn quốc gia tại Việt Nam, quy trình xử lý sẽ diễn ra như sau:

1. Thẩm định hình thức

Cục Sở hữu trí tuệ sẽ tiến hành thẩm định hình thức đơn trong thời hạn 1 tháng để kiểm tra tính đầy đủ và hợp lệ của hồ sơ. Nếu có thiếu sót, người nộp đơn sẽ nhận được thông báo và có 2 tháng để khắc phục.

2. Công bố đơn

Đơn hợp lệ sẽ được công bố trên Công báo Sở hữu công nghiệp trong vòng 19 tháng kể từ ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn quốc tế (nếu không có yêu cầu hưởng quyền ưu tiên), hoặc trong thời hạn 2 tháng kể từ ngày chấp nhận đơn hợp lệ.

3. Thẩm định nội dung

Người nộp đơn phải nộp yêu cầu thẩm định nội dung trong thời hạn 42 tháng kể từ ngày ưu tiên hoặc ngày nộp đơn quốc tế. Cục SHTT sẽ tiến hành đánh giá tính mới, tính sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp của sáng chế.

4. Cấp bằng độc quyền sáng chế

Nếu đơn đáp ứng tất cả các yêu cầu, Cục SHTT sẽ ra quyết định cấp Bằng độc quyền sáng chế cho người nộp đơn. Bằng sáng chế có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài 20 năm kể từ ngày nộp đơn quốc tế.

Lợi thế khi đăng ký sáng chế theo PCT có chọn Việt Nam

Đối với các cá nhân và doanh nghiệp quan tâm đến thị trường Việt Nam, việc chọn Việt Nam trong đơn PCT mang lại nhiều lợi thế:

Mở rộng thị trường: Việt Nam là thị trường mới nổi đầy tiềm năng với dân số trẻ và tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng.
Bảo vệ pháp lý: Được bảo vệ trước các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ tại thị trường Việt Nam.
Tối ưu chi phí: Tiết kiệm đáng kể chi phí so với việc nộp đơn riêng lẻ tại nhiều quốc gia.
Dễ dàng quản lý: Quy trình đồng bộ giúp quản lý danh mục sáng chế một cách hiệu quả.
Cơ hội hợp tác: Mở ra cơ hội hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam trong việc khai thác, chuyển giao công nghệ.

Những thách thức và lưu ý khi đăng ký sáng chế theo PCT tại Việt Nam

Mặc dù có nhiều lợi ích, việc đăng ký sáng chế theo PCT tại Việt Nam cũng đối mặt với một số thách thức:

1. Rào cản ngôn ngữ

Yêu cầu dịch thuật toàn bộ tài liệu sang tiếng Việt có thể gây khó khăn, đặc biệt với các tài liệu kỹ thuật phức tạp. Cần đảm bảo chất lượng dịch thuật để tránh hiểu sai về phạm vi bảo hộ.

2. Khác biệt trong thực tiễn thẩm định

Cục SHTT Việt Nam có những tiêu chuẩn riêng trong việc thẩm định sáng chế, đặc biệt là đánh giá về tính sáng tạo và khả năng áp dụng công nghiệp.

3. Thời gian xử lý

Quá trình thẩm định nội dung tại Việt Nam có thể kéo dài 2-4 năm tùy thuộc vào lĩnh vực kỹ thuật, tạo ra thách thức về thời gian đối với các sáng chế có chu kỳ công nghệ ngắn.

4. Lưu ý quan trọng

Tuân thủ thời hạn nghiêm ngặt: Đặc biệt là thời hạn 31 tháng để nộp đơn vào giai đoạn quốc gia và 42 tháng để yêu cầu thẩm định nội dung.
Kiểm tra kỹ bản dịch: Sai sót trong bản dịch có thể ảnh hưởng đến phạm vi bảo hộ hoặc dẫn đến từ chối đơn.
Theo dõi các thông báo: Phản hồi kịp thời các thông báo từ Cục SHTT để tránh bị từ chối đơn do không đáp ứng yêu cầu.
Tìm kiếm hỗ trợ chuyên nghiệp: Sử dụng dịch vụ của các đại diện sở hữu trí tuệ có kinh nghiệm để nâng cao tỷ lệ thành công.

Dịch vụ đăng ký sáng chế PCT tại Công ty Vạn Luật

Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, Công ty Vạn Luật tự hào cung cấp dịch vụ đăng ký sáng chế theo Hiệp ước PCT chuyên nghiệp, bao gồm:

Tư vấn chiến lược: Phân tích và đề xuất chiến lược bảo hộ sáng chế phù hợp với mục tiêu kinh doanh của khách hàng.
Soạn thảo đơn: Soạn thảo đơn đăng ký sáng chế với phạm vi bảo hộ tối ưu, tăng khả năng được cấp bằng.
Dịch thuật chuyên ngành: Dịch thuật chuyên nghiệp các tài liệu kỹ thuật sang tiếng Việt đảm bảo chính xác về mặt pháp lý và kỹ thuật.
Theo dõi thời hạn: Quản lý và nhắc nhở các thời hạn quan trọng trong quá trình đăng ký.
Đại diện trước Cục SHTT: Đại diện cho khách hàng trong mọi giao dịch với Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam.
Phản hồi các thông báo thẩm định: Soạn thảo văn bản phản hồi chuyên nghiệp đối với các thông báo thẩm định từ Cục SHTT.
Tư vấn sau cấp bằng: Hỗ trợ duy trì hiệu lực bằng sáng chế và xử lý các tranh chấp phát sinh.

Kết luận

Đăng ký sáng chế theo Hiệp ước PCT có chọn Việt Nam là một quy trình phức tạp nhưng mang lại nhiều lợi ích đáng kể cho các nhà sáng chế và doanh nghiệp. Bằng cách tuân thủ đúng thủ tục, chuẩn bị đầy đủ tài liệu và nộp đơn đúng thời hạn, bạn sẽ nâng cao đáng kể cơ hội được cấp bằng sáng chế tại Việt Nam.

Với những thay đổi mới nhất trong quy định pháp luật năm 2025, việc cập nhật thông tin và tìm kiếm hỗ trợ từ các chuyên gia sở hữu trí tuệ trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Công ty Vạn Luật luôn sẵn sàng đồng hành cùng quý khách trong suốt hành trình bảo vệ tài sản trí tuệ quý giá của mình.