Bảo hiểm y tế là gì? Chính sách bảo hiểm y tế là gì?

Bạn đang tìm hiểu về bảo hiểm y tế và chưa rõ về quyền lợi cũng như nghĩa vụ khi tham gia? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ bảo hiểm y tế là gì, các loại bảo hiểm y tế hiện có và những chính sách mới nhất năm 2025. Công ty Vạn Luật sẽ cung cấp cho bạn những thông tin đầy đủ và chính xác nhất về chủ đề quan trọng này.

Bảo hiểm y tế là gì? Định nghĩa và khái niệm cơ bản

Bảo hiểm y tế là gì? Đây là một chính sách an sinh xã hội quan trọng của nhà nước, được thiết kế để hỗ trợ người dân trong việc chăm sóc sức khỏe và giảm gánh nặng tài chính khi phải điều trị bệnh tật. Thông qua việc đóng phí bảo hiểm định kỳ, người tham gia sẽ được hưởng quyền lợi khám chữa bệnh theo quy định.

Theo Luật Bảo hiểm y tế hiện hành, bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm được áp dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận, do Nhà nước tổ chức thực hiện và các bên cùng tham gia nhằm mục đích chăm sóc sức khỏe của nhân dân.

Việc tham gia bảo hiểm y tế mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân:

Tiếp cận dịch vụ y tế với chi phí thấp hơn
Được bảo vệ tài chính trước rủi ro bệnh tật
Nhận được sự chăm sóc y tế kịp thời
Giảm áp lực tài chính cho gia đình khi có người bệnh

Khái niệm bảo hiểm y tế không chỉ đơn thuần là một loại hình bảo hiểm mà còn là một chính sách xã hội nhân văn, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với sức khỏe người dân.

Các loại bảo hiểm y tế hiện hành tại Việt Nam

Các loại bảo hiểm y tế hiện nay tại Việt Nam được phân chia thành hai nhóm chính:

1. Bảo hiểm y tế bắt buộc

Bảo hiểm y tế bắt buộc là gì? Đây là loại hình bảo hiểm mà các đối tượng theo quy định của pháp luật bắt buộc phải tham gia. Các nhóm đối tượng này bao gồm:

Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động
Cán bộ, công chức, viên chức
Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động
Người hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng
Trẻ em dưới 6 tuổi
Người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo
Người dân tộc thiểu số sinh sống tại vùng khó khăn

Bảo hiểm y tế là gì? Chính sách bảo hiểm y tế là gì?

2. Bảo hiểm y tế tự nguyện

Đối với những người không thuộc diện bắt buộc, họ có thể tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức tự nguyện. Đây là cách để mọi người dân đều có cơ hội tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng với chi phí hợp lý.

Thông tin bảo hiểm y tế về các loại thẻ cũng được phân theo nhiều màu sắc khác nhau, tương ứng với các đối tượng và mức hưởng quyền lợi:

Thẻ màu xanh: Dành cho người lao động đóng BHYT
Thẻ màu hồng: Dành cho trẻ em dưới 6 tuổi
Thẻ màu vàng: Dành cho người thuộc hộ nghèo, cận nghèo
Thẻ màu trắng: Dành cho đối tượng tham gia BHYT theo hộ gia đình

Chính sách bảo hiểm y tế là gì và những điểm cần lưu ý

Chính sách bảo hiểm y tế là gì? Đây là tổng thể các quy định, quyền lợi, nghĩa vụ và cơ chế vận hành của hệ thống bảo hiểm y tế quốc gia. Chính sách này được xây dựng nhằm đảm bảo quyền lợi chăm sóc sức khỏe cho người dân, đồng thời tạo ra một hệ thống y tế công bằng và hiệu quả.

Những điểm quan trọng trong chính sách bảo hiểm y tế năm 2025:

Mở rộng phạm vi bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân
Tăng cường chất lượng dịch vụ y tế cơ bản
Cải thiện quy trình thanh toán và giảm thủ tục hành chính
Tăng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho các đối tượng khó khăn
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý bảo hiểm y tế

Chính sách bảo hiểm y tế mới nhất đã có nhiều điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tế và nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của người dân.

Quyền lợi bảo hiểm y tế người tham gia được hưởng

Quyền lợi bảo hiểm y tế bao gồm nhiều dịch vụ y tế từ khám bệnh đến điều trị nội trú. Cụ thể, người tham gia bảo hiểm y tế được hưởng các quyền lợi sau:

Khám bệnh, chữa bệnh

Khám bệnh, chữa bệnh ngoại trú
Khám bệnh, chữa bệnh nội trú
Khám bệnh, chữa bệnh tại trạm y tế xã
Khám bệnh, chữa bệnh ban đầu
Khám bệnh, chữa bệnh khi chuyển tuyến

Chi phí được chi trả

Chi phí khám bệnh, chữa bệnh
Chi phí thuốc, hóa chất, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật
Chi phí vận chuyển người bệnh từ tuyến huyện lên tuyến trên (trong một số trường hợp)

Mức hưởng

Mức hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế phụ thuộc vào đối tượng tham gia và điều kiện sử dụng dịch vụ:

100% chi phí khám chữa bệnh cho trẻ em dưới 6 tuổi, người thuộc hộ nghèo, người có công với cách mạng
95% chi phí khám chữa bệnh cho người hưu trí, người cao tuổi (từ 80 tuổi trở lên)
80% chi phí khám chữa bệnh cho các đối tượng khác

Lưu ý: Mức hưởng có thể giảm xuống khi khám chữa bệnh không đúng tuyến hoặc không có giấy chuyển tuyến theo quy định.

STT	Phương thức đóng	Mức đóng (ĐVT: Đồng)	Nhà nước hỗ trợ (ĐVT: Đồng)
1	3 tháng	122.850	52.650
2	6 tháng	245.700	105.300
3	9 tháng	368.550	157.950
4	12 tháng	491.400	210.600
5	15 tháng	614.250	263.250

Bảo hiểm y tế trái tuyến là gì và quy định mới nhất

Bảo hiểm y tế trái tuyến là gì và mức hưởng quyền lợi khi khám chữa bệnh trái tuyến? Đây là trường hợp người tham gia bảo hiểm y tế đi khám chữa bệnh không theo đúng tuyến quy định trên thẻ bảo hiểm y tế hoặc không có giấy chuyển tuyến hợp lệ.

Theo quy định mới nhất năm 2025, mức hưởng bảo hiểm y tế khi khám chữa bệnh trái tuyến như sau:

Tại bệnh viện tuyến trung ương: được hưởng 40% chi phí điều trị nội trú
Tại bệnh viện tuyến tỉnh: được hưởng 60% chi phí điều trị nội trú
Tại bệnh viện tuyến huyện: được hưởng 70% chi phí điều trị nội trú

Tuy nhiên, có một số trường hợp đặc biệt được miễn áp dụng quy định trái tuyến:

Cấp cứu
Người bệnh có thẻ bảo hiểm ghi “Được khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại tất cả các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh”
Một số bệnh mãn tính đã được quy định cụ thể

Việc hiểu rõ quy định về bảo hiểm y tế trái tuyến giúp người tham gia tối ưu hóa quyền lợi và tránh những chi phí không cần thiết.

Mức đóng bảo hiểm y tế theo quy định mới nhất

Mức đóng bảo hiểm y tế được tính dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, tùy thuộc vào đối tượng tham gia. Dưới đây là mức đóng bảo hiểm y tế theo quy định mới nhất năm 2025:

Đối với người lao động làm việc theo hợp đồng

Người lao động đóng: 1,5% mức lương cơ sở
Người sử dụng lao động đóng: 3% mức lương cơ sở

Đối với người tham gia theo hộ gia đình

Người thứ nhất: 4,5% mức lương cơ sở
Người thứ hai: 3,15% mức lương cơ sở (giảm 30%)
Người thứ ba: 2,7% mức lương cơ sở (giảm 40%)
Người thứ tư: 2,25% mức lương cơ sở (giảm 50%)
Từ người thứ năm trở đi: 2,25% mức lương cơ sở (giảm 50%)

Đối với học sinh, sinh viên

Mức đóng: 4,5% mức lương cơ sở, được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%

Đối với người thuộc hộ nghèo, cận nghèo

Người thuộc hộ nghèo: được ngân sách nhà nước hỗ trợ 100%
Người thuộc hộ cận nghèo: được ngân sách nhà nước hỗ trợ 70%

Mức lương cơ sở được điều chỉnh theo từng thời kỳ, do đó mức đóng bảo hiểm y tế cũng sẽ thay đổi tương ứng.

Hướng dẫn đăng ký bảo hiểm y tế chi tiết nhất

Hướng dẫn đăng ký bảo hiểm y tế chi tiết giúp bạn hoàn thành thủ tục nhanh chóng. Quy trình đăng ký bảo hiểm y tế bao gồm các bước sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ đăng ký bảo hiểm y tế cần có:

Tờ khai tham gia bảo hiểm y tế (mẫu TK1-TS)
Bản sao CMND/CCCD/Hộ chiếu
Bản sao sổ hộ khẩu hoặc giấy xác nhận tạm trú (nếu có)
Các giấy tờ chứng minh thuộc đối tượng được hỗ trợ (nếu có)

Bước 2: Nộp hồ sơ

Có thể nộp hồ sơ tại một trong các địa điểm sau:

Cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi cư trú
Đại lý thu bảo hiểm y tế (Bưu điện, Ngân hàng, Tổ chức dịch vụ thu…)
Nộp trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công của Bảo hiểm xã hội Việt Nam

Bước 3: Đóng phí bảo hiểm

Đóng phí bảo hiểm theo mức quy định, có thể đóng theo các hình thức:

Tiền mặt tại điểm thu
Chuyển khoản ngân hàng
Thanh toán trực tuyến

Bước 4: Nhận thẻ bảo hiểm y tế

Sau khi hoàn tất thủ tục và đóng phí, bạn sẽ nhận được thẻ bảo hiểm y tế trong vòng 5-10 ngày làm việc. Thẻ có thể được nhận trực tiếp hoặc qua đường bưu điện.

Lưu ý: Thẻ bảo hiểm y tế có giá trị sử dụng sau 30 ngày kể từ ngày đóng phí đối với trường hợp tham gia lần đầu và tham gia lại sau 3 tháng kể từ ngày thẻ hết hạn.

Thủ tục thanh toán bảo hiểm y tế cần biết

Thủ tục thanh toán bảo hiểm y tế cần được thực hiện đúng quy trình để được hoàn tiền đầy đủ. Có hai hình thức thanh toán chính:

1. Thanh toán trực tiếp

Đây là hình thức phổ biến nhất, người tham gia bảo hiểm y tế chỉ cần:

Xuất trình thẻ bảo hiểm y tế và giấy tờ tùy thân tại cơ sở y tế
Đăng ký khám chữa bệnh tại phòng bảo hiểm y tế của cơ sở y tế
Sau khi khám chữa bệnh, người bệnh chỉ phải thanh toán phần chi phí không được bảo hiểm y tế chi trả (nếu có)

2. Thanh toán sau

Áp dụng trong trường hợp người bệnh đã thanh toán toàn bộ chi phí khám chữa bệnh và muốn được hoàn trả phần chi phí thuộc phạm vi chi trả của bảo hiểm y tế:

Thu thập đầy đủ chứng từ y tế (đơn thuốc, hóa đơn, phiếu thu, bệnh án…)
Làm đơn đề nghị thanh toán chi phí khám chữa bệnh
Nộp hồ sơ tại cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi cấp thẻ
Thời gian giải quyết: 30-40 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ

Lưu ý: Thời hạn thanh toán sau không quá 12 tháng kể từ ngày người bệnh ra viện hoặc kết thúc đợt điều trị ngoại trú.

Phạm vi bảo hiểm y tế: Những dịch vụ được và không được chi trả

Phạm vi bảo hiểm y tế bao gồm nhiều dịch vụ y tế nhưng cũng có những hạn chế nhất định. Người tham gia cần hiểu rõ để tránh những chi phí phát sinh ngoài mong muốn.

Dịch vụ được bảo hiểm y tế chi trả

Khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng, khám thai định kỳ và sinh con
Xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng
Thuốc thiết yếu trong danh mục được chi trả bảo hiểm y tế
Máu và chế phẩm máu
Thủ thuật, phẫu thuật theo chỉ định của bác sĩ
Sử dụng vật tư y tế, thiết bị y tế thông thường

Dịch vụ không được bảo hiểm y tế chi trả

Dịch vụ thẩm mỹ
Điều trị lác, cận thị và tật khúc xạ của mắt (trừ trường hợp trẻ em dưới 6 tuổi)
Khám sức khỏe định kỳ, khám giám định y khoa
Sử dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, kế hoạch hóa gia đình
Điều trị tự chọn, dịch vụ theo yêu cầu
Chi phí vận chuyển (trừ một số trường hợp đặc biệt)
Khám chữa bệnh tại cơ sở y tế không ký hợp đồng với bảo hiểm y tế

Hiểu rõ phạm vi bảo hiểm y tế giúp người tham gia có kế hoạch tài chính phù hợp và tận dụng tối đa quyền lợi của mình.

Những câu hỏi thường gặp về bảo hiểm y tế

Dưới đây là những câu hỏi thường gặp về bảo hiểm y tế mà nhiều người quan tâm:

1. Thẻ bảo hiểm y tế hết hạn có được gia hạn tự động không?

Không. Khi thẻ bảo hiểm y tế hết hạn, người tham gia cần làm thủ tục gia hạn. Tuy nhiên, đối với một số đối tượng như người lao động, học sinh, sinh viên, thẻ sẽ được gia hạn tự động nếu đơn vị quản lý tiếp tục đóng phí.

2. Mất thẻ bảo hiểm y tế phải làm sao?

Khi bị mất thẻ, người tham gia cần:

Làm đơn đề nghị cấp lại thẻ
Nộp đơn tại cơ quan BHXH nơi cấp thẻ ban đầu
Đóng phí cấp lại thẻ theo quy định
Thời gian cấp lại: 7-10 ngày làm việc

3. Có được sử dụng BHYT khi chưa đủ thời gian chờ 30 ngày không?

Trong trường hợp cấp cứu, người tham gia vẫn được sử dụng quyền lợi bảo hiểm y tế ngay cả khi chưa đủ thời gian chờ 30 ngày.

4. Thẻ BHYT hết hạn có được gia hạn thêm 3 tháng không?

Không. Trước đây có quy định về thời gian gia hạn 3 tháng sau khi thẻ hết hạn, nhưng hiện nay quy định này đã được thay đổi. Người tham gia cần gia hạn thẻ trước khi hết hạn để đảm bảo quyền lợi liên tục.

5. Đóng BHYT theo hộ gia đình có lợi hơn đóng riêng lẻ không?

Có, đóng BHYT theo hộ gia đình thường có lợi hơn vì mức đóng giảm dần theo số người trong gia đình. Người thứ hai đóng bằng 70% mức đóng của người thứ nhất, người thứ ba đóng bằng 60% và từ người thứ tư trở đi chỉ đóng bằng 50% mức đóng của người thứ nhất.

Lời khuyên khi sử dụng bảo hiểm y tế hiệu quả

Để tận dụng tối đa quyền lợi bảo hiểm y tế, bạn nên lưu ý những điểm sau:

Đăng ký khám chữa bệnh ban đầu phù hợp: Chọn cơ sở y tế gần nơi sinh sống hoặc làm việc để thuận tiện khi cần khám chữa bệnh.
Mang theo giấy tờ đầy đủ: Luôn mang theo thẻ BHYT và giấy tờ tùy thân khi đi khám bệnh.
Tuân thủ quy trình khám chữa bệnh: Khám chữa bệnh đúng tuyến hoặc có giấy chuyển tuyến để được hưởng quyền lợi cao nhất.
Lưu giữ chứng từ cẩn thận: Giữ lại tất cả hóa đơn, đơn thuốc, phiếu thu để làm cơ sở thanh toán khi cần thiết.
Tìm hiểu trước các dịch vụ được bảo hiểm: Nắm rõ những dịch vụ nào được BHYT chi trả để tránh chi phí phát sinh ngoài mong muốn.
Đóng phí đúng hạn: Đảm bảo đóng phí bảo hiểm y tế đúng hạn để không bị gián đoạn quyền lợi.
Cập nhật thông tin thường xuyên: Khi có thay đổi thông tin cá nhân, cần cập nhật ngay với cơ quan BHXH để đảm bảo quyền lợi.
Sử dụng ứng dụng VssID: Tải và sử dụng ứng dụng VssID – Bảo hiểm xã hội số để theo dõi quá trình tham gia và thụ hưởng bảo hiểm y tế một cách thuận tiện.

Bảo hiểm y tế là một chính sách quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân. Việc hiểu rõ về bảo hiểm y tế là gì, các chính sách bảo hiểm y tế, quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia sẽ giúp bạn tận dụng tối đa những lợi ích mà bảo hiểm y tế mang lại.

Công ty Vạn Luật luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn trong mọi vấn đề pháp lý liên quan đến bảo hiểm y tế. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua các kênh thông tin sau:

CÔNG TY VẠN LUẬT

HÀ NỘI: P803 Tòa N01T3, Khu Ngoại Giao Đoàn, phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm – Hà Nội

TP.HCM: 22B, đường 25, phường Bình An, Quận 2 – TP.HCM

HOTLINE: 02473 023 698

SĐT: 0919 123 698

Email: lienhe@vanluat.vn

Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn những tư vấn chuyên nghiệp, kịp thời và hiệu quả nhất!