Cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá (C/O) ưu đãi mẫu AK

Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá mẫu AK (Certificate of Origin form AK) là một trong những chứng từ thương mại quan trọng bậc nhất cho doanh nghiệp Việt Nam khi xuất khẩu hàng hoá sang thị trường Hàn Quốc. Chứng nhận này được cấp theo Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN-Hàn Quốc (AKFTA), cho phép hàng hoá Việt Nam được hưởng ưu đãi thuế quan đặc biệt khi nhập khẩu vào Hàn Quốc.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, việc tận dụng hiệu quả các FTA nói chung và AKFTA nói riêng đang trở thành chiến lược then chốt giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh. Giấy chứng nhận xuất xứ mẫu AK chính là “tấm vé” để doanh nghiệp tiếp cận những ưu đãi này.

Điều kiện và tiêu chuẩn để được cấp C/O mẫu AK

Tiêu chí xuất xứ cần đáp ứng

Để được cấp C/O mẫu AK, hàng hoá xuất khẩu phải đáp ứng các tiêu chí xuất xứ của Hiệp định AKFTA, bao gồm:

Tiêu chí xuất xứ thuần tuý (WO – Wholly Obtained): Áp dụng cho các sản phẩm được sản xuất hoặc thu hoạch hoàn toàn tại Việt Nam, không sử dụng nguyên liệu nhập khẩu.
Tiêu chí hàm lượng giá trị khu vực (RVC – Regional Value Content): Yêu cầu tối thiểu 40% giá trị của sản phẩm phải có xuất xứ từ các nước thành viên AKFTA.
Tiêu chí chuyển đổi mã số hàng hóa (CTC – Change in Tariff Classification): Sản phẩm sau khi gia công, chế biến phải có sự thay đổi mã HS so với nguyên liệu đầu vào.
Tiêu chí kết hợp: Áp dụng kết hợp các tiêu chí trên tùy theo quy định cụ thể cho từng mặt hàng.

Trường hợp bị từ chối cấp C/O mẫu AK

Doanh nghiệp cần tránh những lỗi sau để không bị từ chối cấp C/O:

Chưa đăng ký hồ sơ thương nhân theo quy định
Hồ sơ không đầy đủ, chính xác hoặc có mâu thuẫn về nội dung
Xuất trình hồ sơ không đúng nơi đã đăng ký
C/O được khai bằng chữ viết tay, bị tẩy xóa, mờ không đọc được
Hàng hoá không đáp ứng đủ tiêu chuẩn xuất xứ theo quy định
Có căn cứ chứng minh sản phẩm không có xuất xứ AKFTA hoặc có hành vi gian lận

Quy trình cấp C/O mẫu AK chi tiết

Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ

Bộ hồ sơ đề nghị cấp C/O mẫu AK cần bao gồm:

Đơn đề nghị cấp C/O mẫu AK (02 bản)
Hóa đơn thương mại (01 bản sao)
Vận đơn hoặc chứng từ vận tải tương đương (01 bản sao)
Tờ khai hải quan đã hoàn thành thủ tục hải quan (01 bản sao)
Bảng kê khai chi tiết các nguyên liệu, vật tư không có xuất xứ AKFTA được sử dụng để sản xuất (trường hợp áp dụng tiêu chí RVC)
Các chứng từ khác chứng minh xuất xứ hàng hóa (nếu cần)

Kinh nghiệm thực tế: Trong quá trình tư vấn cho Công ty XYZ chuyên sản xuất linh kiện điện tử xuất khẩu sang Hàn Quốc, chúng tôi nhận thấy nhiều doanh nghiệp thường bỏ sót việc chuẩn bị bảng kê khai chi tiết nguyên liệu không có xuất xứ. Điều này đã khiến doanh nghiệp phải bổ sung hồ sơ nhiều lần, kéo dài thời gian cấp C/O.

Thời gian và địa điểm nộp hồ sơ

Doanh nghiệp cần nộp hồ sơ tại các tổ chức cấp C/O được Bộ Công Thương ủy quyền, bao gồm:

Phòng Quản lý Xuất Nhập Khẩu thuộc Sở Công Thương các tỉnh/thành phố
Phòng Xuất xứ hàng hóa – Ban Quản lý Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương)
Các văn phòng cấp C/O tại các khu công nghiệp, khu chế xuất

Thời gian cấp C/O thông thường:

Trường hợp thông thường: Trong vòng 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ
Trường hợp cần kiểm tra, xác minh: Không quá 05 ngày làm việc

Hiệu lực và thời hạn sử dụng

C/O mẫu AK có hiệu lực trong vòng 12 tháng kể từ ngày cấp và phải được nộp cho cơ quan hải quan nước nhập khẩu trong thời hạn quy định. Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp thường không lưu ý điểm này, dẫn đến tình trạng C/O hết hạn khi làm thủ tục thông quan tại Hàn Quốc.

Hướng dẫn kê khai C/O mẫu AK đúng chuẩn

Các ô thông tin cần khai báo chi tiết

C/O mẫu AK phải được khai bằng tiếng Anh và in bằng máy in hoặc các loại máy đánh chữ, với nội dung kê khai như sau:

Ô số 1: Ghi tên giao dịch của người xuất khẩu, địa chỉ, tên quốc gia xuất khẩu
Ô số 2: Ghi tên người nhận hàng, địa chỉ, tên quốc gia nhập khẩu
Ô số 3: Thông tin phương thức vận tải và phương tiện chuyên chở
Ô số 4: Dành cho cơ quan chức năng nước nhập khẩu
Ô số 5-10: Thông tin chi tiết về hàng hóa, bao gồm số thứ tự, mô tả hàng hóa, số lượng, khối lượng, mã HS, tiêu chí xuất xứ áp dụng, số và ngày hóa đơn thương mại
Ô số 11: Lời khai của người xuất khẩu
Ô số 12: Xác nhận của cơ quan có thẩm quyền
Ô số 13: Thông tin thể hiện những nội dung khác (nếu có)

Một số lưu ý đặc biệt khi kê khai

Trong quá trình tư vấn doanh nghiệp, chúng tôi phát hiện một số lỗi phổ biến khi kê khai C/O mẫu AK, cụ thể:

Mô tả hàng hóa không đầy đủ: Cần mô tả chi tiết, rõ ràng để dễ dàng nhận diện hàng hóa, tránh chỉ ghi mã HS hoặc tên gọi chung chung.
Tiêu chí xuất xứ không chính xác: Nhiều doanh nghiệp kê khai không đúng tiêu chí xuất xứ áp dụng cho sản phẩm, dẫn đến việc bị từ chối hưởng ưu đãi thuế quan.
Trường hợp hóa đơn nước thứ ba: Khi phát hành hóa đơn từ nước thứ ba, doanh nghiệp phải đánh dấu cụm từ “Third Country Invoicing” và ghi rõ các thông tin về tên và nước của công ty phát hành hóa đơn.
Trường hợp C/O giáp lưng (Back-to-back C/O): Cần ghi rõ thông tin này tại ô số 13 và đính kèm bản sao C/O gốc.

Các trường hợp đặc biệt trong cấp C/O mẫu AK

Cấp C/O giáp lưng (Back-to-back C/O)

C/O giáp lưng được cấp cho hàng hóa tái xuất từ một nước trung gian trong ASEAN sang Hàn Quốc. Để được cấp C/O giáp lưng, cần đáp ứng các điều kiện:

Hàng hóa không qua bất kỳ quá trình gia công, chế biến nào tại nước trung gian
Có C/O gốc hợp lệ do nước xuất khẩu đầu tiên cấp
Thông tin trên C/O giáp lưng phải phù hợp với C/O gốc

Cấp C/O cho hàng hóa có hóa đơn nước thứ ba

Trong trường hợp hóa đơn thương mại được phát hành bởi công ty ở nước thứ ba (không phải nước xuất khẩu hoặc nhập khẩu), doanh nghiệp cần:

Khai báo thông tin “Third Country Invoicing” tại ô số 13
Ghi rõ tên và quốc gia của công ty phát hành hóa đơn
Đảm bảo thông tin hàng hóa trên hóa đơn phù hợp với thông tin trên C/O

Cấp C/O cho hàng triển lãm

Hàng hóa tham gia triển lãm tại một nước thành viên AKFTA và được bán trong hoặc sau triển lãm cũng có thể được cấp C/O mẫu AK nếu đáp ứng đủ điều kiện về xuất xứ và khai báo thông tin “Exhibitions” tại ô số 13.

Tận dụng hiệu quả C/O mẫu AK trong chiến lược xuất khẩu sang Hàn Quốc

Lợi ích thuế quan khi sử dụng C/O mẫu AK

Theo Hiệp định AKFTA, hàng hóa Việt Nam xuất khẩu sang Hàn Quốc có C/O mẫu AK được hưởng mức thuế ưu đãi đặc biệt, thấp hơn nhiều so với thuế MFN thông thường. Cụ thể:

Danh mục thông thường: Thuế suất giảm về 0% theo lộ trình
Danh mục nhạy cảm: Thuế suất giảm xuống mức cố định hoặc giảm theo lộ trình nhưng không về 0%
Danh mục nhạy cảm cao: Được áp dụng hạn ngạch thuế quan

Trường hợp thực tế: Công ty ABC chuyên xuất khẩu đồ gỗ sang Hàn Quốc đã tiết kiệm được hơn 200,000 USD tiền thuế nhập khẩu trong năm 2024 nhờ tận dụng hiệu quả C/O mẫu AK. Trước đây, sản phẩm này phải chịu thuế nhập khẩu 8% khi vào Hàn Quốc, nhưng với C/O mẫu AK, mức thuế đã giảm xuống còn 0%.

Chiến lược tối ưu hóa nguồn nguyên liệu

Để đáp ứng tiêu chí RVC 40%, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược tối ưu hóa nguồn nguyên liệu:

Ưu tiên sử dụng nguyên liệu nội địa: Tăng cường tỷ lệ sử dụng nguyên liệu sản xuất trong nước hoặc từ các nước ASEAN và Hàn Quốc.
Phát triển chuỗi cung ứng trong khu vực: Xây dựng mối quan hệ với nhà cung cấp trong khối ASEAN và Hàn Quốc.
Nghiên cứu quy tắc cụ thể từng mặt hàng: Mỗi nhóm hàng hóa có quy tắc xuất xứ riêng, doanh nghiệp cần nắm rõ để có chiến lược phù hợp.

Hướng dẫn xử lý khi bị từ chối ưu đãi thuế quan

Khi hàng hóa bị từ chối hưởng ưu đãi thuế quan tại Hàn Quốc do vấn đề liên quan đến C/O, doanh nghiệp cần:

Xác định nguyên nhân từ chối: Liên hệ với cơ quan hải quan Hàn Quốc để biết rõ lý do.
Yêu cầu xác minh C/O: Trong trường hợp nghi ngờ tính xác thực của C/O, cơ quan hải quan Hàn Quốc có thể gửi yêu cầu xác minh đến cơ quan cấp C/O Việt Nam.
Cung cấp chứng từ bổ sung: Thu thập và cung cấp các chứng từ bổ sung chứng minh xuất xứ hàng hóa.
Phối hợp với đối tác nhập khẩu: Làm việc chặt chẽ với đối tác Hàn Quốc để giải quyết vấn đề.

Những sai sót thường gặp và cách khắc phục

Lỗi phổ biến trong quá trình xin cấp C/O mẫu AK

Khai báo không chính xác thông tin nhà xuất khẩu/nhập khẩu: Đảm bảo thông tin trùng khớp với hóa đơn và vận đơn.
Mô tả hàng hóa không rõ ràng: Cần mô tả chi tiết, bao gồm số lượng, khối lượng, quy cách đóng gói và mã HS.
Thiếu chữ ký và dấu của công ty: Không được bỏ qua phần xác nhận của người xuất khẩu tại ô số 11.
Không kê khai hoặc kê khai sai tiêu chí xuất xứ: Xác định đúng tiêu chí xuất xứ áp dụng cho từng mặt hàng.
Không nộp hồ sơ đúng thời hạn: C/O phải được cấp trong vòng 3 ngày làm việc sau khi xuất khẩu hoặc trước ngày xuất khẩu trong một số trường hợp đặc biệt.

Cách phòng tránh rủi ro khi xin cấp C/O

Thiết lập quy trình nội bộ: Xây dựng quy trình chuẩn cho việc chuẩn bị hồ sơ và kê khai C/O.
Đào tạo nhân viên: Tập huấn định kỳ cho đội ngũ nhân viên xuất nhập khẩu về quy định mới.
Tham vấn chuyên gia: Khi gặp trường hợp phức tạp, nên tham vấn ý kiến từ chuyên gia hoặc cơ quan cấp C/O.
Lưu trữ hồ sơ đầy đủ: Duy trì hệ thống lưu trữ chứng từ xuất xứ ít nhất 3 năm theo quy định.

Cập nhật các quy định mới về C/O mẫu AK năm 2025

Những thay đổi trong quy định cấp C/O

Năm 2025 chứng kiến một số thay đổi đáng chú ý trong quy định cấp C/O mẫu AK:

Áp dụng hệ thống tự chứng nhận xuất xứ thí điểm: Cho phép doanh nghiệp đủ điều kiện tự chứng nhận xuất xứ mà không cần xin cấp C/O tại cơ quan có thẩm quyền.
Điều chỉnh quy trình xác minh xuất xứ: Quy trình xác minh xuất xứ được tối ưu hóa, rút ngắn thời gian xác minh xuống còn tối đa 90 ngày.
Nâng cao ứng dụng công nghệ số: Triển khai hệ thống cấp C/O điện tử toàn diện, liên thông với cơ quan hải quan các nước thành viên AKFTA.

Lộ trình cắt giảm thuế quan theo AKFTA cập nhật 2025

Theo lộ trình cập nhật của Hiệp định AKFTA, đến năm 2025:

95% số dòng thuế trong danh mục thông thường đã giảm về 0%
Danh mục nhạy cảm tiếp tục được cắt giảm theo lộ trình, đạt mức cắt giảm 50% so với thuế MFN
Mở rộng hạn ngạch thuế quan cho một số mặt hàng nhạy cảm cao

Kết luận

Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá mẫu AK đóng vai trò then chốt trong việc tận dụng ưu đãi thuế quan từ Hiệp định AKFTA. Doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Hàn Quốc cần hiểu rõ quy trình, thủ tục và yêu cầu để có thể tận dụng tối đa lợi ích từ C/O này.

Quá trình xin cấp và sử dụng C/O mẫu AK đòi hỏi sự cẩn trọng, chi tiết và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định. Bằng cách nắm vững kiến thức và áp dụng đúng quy trình, doanh nghiệp không chỉ tiết kiệm được chi phí thuế quan mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường Hàn Quốc – một thị trường xuất khẩu tiềm năng và quan trọng của Việt Nam.

Công ty Vạn Luật luôn sẵn sàng hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình chuẩn bị hồ sơ, tư vấn quy trình và giải quyết các vướng mắc liên quan đến C/O mẫu AK, góp phần đẩy mạnh xuất khẩu hàng Việt Nam sang thị trường Hàn Quốc.