Việt Nam ngày càng khẳng định vị thế là điểm đến đầu tư hấp dẫn trong khu vực và trên thế giới. Chỉ tính riêng Quý I/2025, cả nước có 36.400 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng vốn đăng ký đạt gần 356.800 tỷ đồng, trong đó có nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết về thủ tục thành lập công ty vốn nước ngoài tại Việt Nam, giúp nhà đầu tư nước ngoài có cái nhìn tổng quan và thực hiện đúng quy trình theo quy định mới nhất.
Tổng quan về đầu tư nước ngoài tại Việt Nam
Môi trường đầu tư tại Việt Nam hiện nay
Trong những năm gần đây, Việt Nam đã trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn nhờ vào sự ổn định về chính trị, chính sách mở cửa và cải cách hành chính, vị trí địa lý thuận lợi cùng nguồn nhân lực dồi dào. Đặc biệt, với việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA), Việt Nam đã tạo được nhiều lợi thế cạnh tranh trong thu hút vốn đầu tư nước ngoài.
Theo số liệu thống kê, quý I/2025, cả nước ghi nhận 36.400 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng vốn đăng ký đạt gần 356.800 tỷ đồng. Mặc dù số lượng doanh nghiệp giảm 4% so với cùng kỳ năm trước, nhưng tổng vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế đạt 1.386.700 tỷ đồng, gấp gần 2,1 lần so với cùng kỳ năm ngoái, cho thấy tín hiệu tích cực về quy mô đầu tư của doanh nghiệp.
Lợi ích của việc thành lập công ty vốn nước ngoài tại Việt Nam
Khi thành lập công ty vốn nước ngoài tại Việt Nam, nhà đầu tư sẽ được hưởng nhiều lợi ích đáng kể:
- Tiếp cận thị trường tiềm năng: Với dân số hơn 97 triệu người và tầng lớp trung lưu ngày càng tăng, Việt Nam là thị trường tiêu dùng hấp dẫn.
- Vị trí chiến lược: Nằm ở trung tâm khu vực Đông Nam Á, Việt Nam là cửa ngõ kết nối với các thị trường lớn trong khu vực ASEAN.
- Chi phí sản xuất cạnh tranh: Chi phí nhân công và vận hành doanh nghiệp tại Việt Nam còn thấp so với nhiều quốc gia trong khu vực.
- Ưu đãi đầu tư: Chính phủ Việt Nam cung cấp nhiều chính sách ưu đãi về thuế và đất đai cho các dự án đầu tư nước ngoài, đặc biệt trong các lĩnh vực ưu tiên.
- Bảo hộ đầu tư: Các hiệp định bảo hộ đầu tư song phương và đa phương giúp đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư nước ngoài.
Các hình thức đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam
Theo quy định tại Điều 21 Luật Đầu tư, nhà đầu tư nước ngoài có thể lựa chọn các hình thức đầu tư sau tại Việt Nam:
Đầu tư thành lập tổ chức kinh tế mới
Đây là hình thức nhà đầu tư nước ngoài trực tiếp thành lập một doanh nghiệp mới tại Việt Nam. Tùy theo mục đích kinh doanh và số lượng thành viên góp vốn, nhà đầu tư có thể lựa chọn các loại hình doanh nghiệp phù hợp như:
- Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên (100% vốn nước ngoài)
- Công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên
- Công ty cổ phần
- Công ty hợp danh
Đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp
Nhà đầu tư nước ngoài có thể chọn cách góp vốn, mua cổ phần hoặc phần vốn góp vào doanh nghiệp đã hoạt động tại Việt Nam. Hình thức này giúp nhà đầu tư tiết kiệm thời gian và chi phí thành lập doanh nghiệp mới.
Thực hiện dự án đầu tư cụ thể
Thông qua hình thức này, nhà đầu tư nước ngoài triển khai một dự án đầu tư cụ thể tại Việt Nam, chẳng hạn như xây dựng nhà máy, khu công nghiệp hoặc cơ sở hạ tầng.
Đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC
Hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) là thỏa thuận được ký kết giữa các nhà đầu tư nhằm hợp tác kinh doanh, phân chia lợi nhuận hoặc sản phẩm mà không thành lập pháp nhân mới tại Việt Nam.
Trong các hình thức trên, đầu tư thành lập tổ chức kinh tế và đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp là hai hình thức phổ biến nhất tại Việt Nam.
Quy trình thành lập công ty vốn nước ngoài tại Việt Nam
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký đầu tư
Đầu tiên, nhà đầu tư nước ngoài cần chuẩn bị và nộp hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư tại Cơ quan đăng ký đầu tư (thường là Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi dự kiến thực hiện dự án đầu tư).
Hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư bao gồm:
- Văn bản đề nghị thực hiện dự án đầu tư
- Văn bản chứng minh tư cách pháp lý của nhà đầu tư
- Đề xuất dự án đầu tư (bao gồm mục tiêu, quy mô, vốn đầu tư, tiến độ thực hiện, nhu cầu sử dụng đất, phương án sử dụng công nghệ, giải pháp bảo vệ môi trường…)
- Giải trình năng lực tài chính của nhà đầu tư
- Các tài liệu liên quan khác (nếu có)
Bước 2: Xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư
Sau khi nộp hồ sơ, Cơ quan đăng ký đầu tư sẽ xem xét và cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong thời hạn:
- 15 ngày làm việc đối với dự án thông thường
- 32 ngày làm việc đối với dự án thuộc diện thẩm định
- 47 ngày làm việc đối với dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ
- 67 ngày làm việc đối với dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội
Bước 3: Thành lập doanh nghiệp
Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, nhà đầu tư nước ngoài tiến hành thủ tục thành lập doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
Hồ sơ đăng ký doanh nghiệp cần chuẩn bị:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp
- Điều lệ công ty
- Danh sách thành viên/cổ đông sáng lập và nhà đầu tư nước ngoài
- Bản sao các giấy tờ sau:
- Giấy tờ pháp lý của người đại diện theo pháp luật
- Giấy tờ pháp lý của thành viên, cổ đông sáng lập, nhà đầu tư nước ngoài
- Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (đã được cấp ở bước 2)
Lưu ý: Đối với thành viên, cổ đông là tổ chức nước ngoài, bản sao giấy tờ pháp lý phải được hợp pháp hóa lãnh sự.
Bước 4: Nộp hồ sơ đăng ký doanh nghiệp
Nhà đầu tư có thể lựa chọn một trong hai cách sau để nộp hồ sơ:
- Nộp trực tiếp: Tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư
- Nộp hồ sơ điện tử: Thông qua Cổng thông tin Quốc gia về đăng ký doanh nghiệp (https://dangkykinhdoanh.gov.vn)
Đặc biệt, đối với doanh nghiệp thành lập tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, hồ sơ bắt buộc phải nộp qua hình thức điện tử.
Sau khi nộp hồ sơ, cơ quan đăng ký doanh nghiệp sẽ xem xét và cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Bước 5: Thực hiện các thủ tục sau đăng ký doanh nghiệp
Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, công ty cần tiến hành các thủ tục sau:
- Khắc dấu doanh nghiệp
- Mở tài khoản ngân hàng
- Nộp thông báo mẫu dấu cho cơ quan đăng ký kinh doanh
- Mua chữ ký số
- Đăng ký tài khoản giao dịch điện tử thuế
- Đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử
- Nộp tờ khai thuế môn bài
- Nộp thuế môn bài
Các quy định về góp vốn điều lệ công ty có vốn đầu tư nước ngoài
Hình thức góp vốn điều lệ
Theo Điều 34 Luật Doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài có thể góp vốn điều lệ/vốn đầu tư kinh doanh bằng:
- Đồng Việt Nam
- Ngoại tệ tự do chuyển đổi
- Vàng
- Quyền sử dụng đất
- Quyền sở hữu trí tuệ
- Các quy trình công nghệ, bí quyết kỹ thuật, tài sản khác có thể định giá được bằng Đồng Việt Nam
Lưu ý quan trọng:
- Đối với góp vốn bằng tiền (VND hoặc ngoại tệ), nhà đầu tư nước ngoài chỉ được góp vốn bằng phương thức chuyển khoản thông qua tài khoản góp vốn đầu tư mở tại ngân hàng thương mại.
- Thời hạn góp đủ vốn điều lệ là trong vòng 90 ngày sau khi công ty được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài
Tỷ lệ sở hữu vốn của nhà đầu tư nước ngoài trong doanh nghiệp Việt Nam phụ thuộc vào ngành nghề kinh doanh và các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết. Có ba trường hợp chính:
- Ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh: Nhà đầu tư nước ngoài không được phép đầu tư.
- Ngành nghề có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài:
- Ngành nghề tiếp cận thị trường có điều kiện trong các điều ước quốc tế
- Ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện theo pháp luật Việt Nam
- Ngành nghề không thuộc hai trường hợp trên: Nhà đầu tư nước ngoài được áp dụng điều kiện như đối với nhà đầu tư trong nước.
Những thách thức khi thành lập công ty vốn nước ngoài tại Việt Nam
Rào cản pháp lý và thủ tục hành chính
Mặc dù Việt Nam đã có nhiều cải cách, thủ tục hành chính vẫn còn khá phức tạp đối với nhà đầu tư nước ngoài. Quy trình thành lập doanh nghiệp đòi hỏi nhiều giấy tờ, thủ tục và có thể kéo dài từ 2-3 tháng tùy vào ngành nghề đầu tư.
Hạn chế về ngành nghề đầu tư
Một số ngành nghề tại Việt Nam vẫn còn hạn chế hoặc cấm đối với nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các lĩnh vực liên quan đến an ninh quốc gia, truyền thông đại chúng, và một số dịch vụ cụ thể.
Khác biệt về văn hóa kinh doanh
Môi trường kinh doanh tại Việt Nam có những đặc thù riêng về văn hóa và cách thức làm việc. Nhà đầu tư nước ngoài cần thời gian để hiểu và thích nghi với văn hóa kinh doanh địa phương để hoạt động hiệu quả.
Thay đổi chính sách
Chính sách đầu tư và kinh doanh tại Việt Nam đôi khi có sự thay đổi, điều này có thể tác động đến chiến lược đầu tư dài hạn của nhà đầu tư nước ngoài.
Giải pháp và lời khuyên cho nhà đầu tư nước ngoài
Tìm kiếm đối tác tư vấn chuyên nghiệp
Nhà đầu tư nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ các công ty tư vấn luật, kế toán và thuế có kinh nghiệm trong việc thành lập và vận hành doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý và đảm bảo tuân thủ quy định địa phương.
Nghiên cứu kỹ thị trường và khung pháp lý
Trước khi quyết định đầu tư, nhà đầu tư nên dành thời gian nghiên cứu kỹ về thị trường mục tiêu, đối thủ cạnh tranh, và khung pháp lý liên quan đến lĩnh vực kinh doanh dự định tham gia.
Xây dựng mạng lưới quan hệ địa phương
Mối quan hệ tốt với các đối tác, nhà cung cấp và cơ quan chức năng địa phương là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp hoạt động thuận lợi tại Việt Nam. Nhà đầu tư nên chủ động xây dựng mạng lưới quan hệ và tìm hiểu văn hóa kinh doanh địa phương.
Lập kế hoạch tài chính dài hạn
Nhà đầu tư cần lập kế hoạch tài chính chi tiết và dự phòng cho các chi phí phát sinh trong quá trình thành lập và vận hành doanh nghiệp. Đặc biệt, cần lưu ý về thời hạn góp vốn điều lệ trong vòng 90 ngày sau khi được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
Kết luận
Thành lập công ty vốn nước ngoài tại Việt Nam mở ra nhiều cơ hội kinh doanh hấp dẫn cho các nhà đầu tư quốc tế. Mặc dù còn tồn tại một số thách thức, nhưng với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, hiểu biết về quy định pháp luật và sự hỗ trợ từ các chuyên gia, nhà đầu tư nước ngoài hoàn toàn có thể vượt qua các rào cản để thành công tại thị trường Việt Nam.
Quý khách vui lòng liên hệ Công ty Vạn Luật để được tư vấn chi tiết về quy trình thành lập công ty vốn nước ngoài và nhận được sự hỗ trợ xuyên suốt trong quá trình thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan.
CÔNG TY VẠN LUẬT
HÀ NỘI: P803 Tòa N01T3, Khu Ngoại Giao Đoàn, phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm – Hà Nội
TP.HCM: 22B, đường 25, phường Bình An, Quận 2 – TP.HCM
HOTLINE: 02473 023 698
SĐT: 0919 123 698
Email: lienhe@vanluat.vn