Cơ quan cấp giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm

Trong bối cảnh ngày càng nhiều vụ việc về mất an toàn thực phẩm, việc xác định đúng cơ quan cấp giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm trở nên cấp thiết đối với mọi doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Nhiều chủ doanh nghiệp vẫn đang loay hoay không biết đâu là nơi có thẩm quyền cấp phép cho lĩnh vực kinh doanh của mình.

Theo thống kê mới nhất từ Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), năm 2025 đã ghi nhận trên 150 vụ ngộ độc thực phẩm trên toàn quốc, ảnh hưởng đến sức khỏe của hơn 3.500 người. Con số này chưa bao gồm các vụ việc không được báo cáo chính thức. Những sự cố này phần lớn xuất phát từ cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm không đảm bảo điều kiện vệ sinh an toàn theo quy định.

Bài viết này sẽ cung cấp thông tin đầy đủ và cập nhật nhất về các cơ quan cấp giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm tại Việt Nam, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, tránh những rắc rối pháp lý không đáng có.

Các cơ quan cấp giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm tại Việt Nam

Trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm được phân công cho ba bộ chính: Bộ Y tế, Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Mỗi bộ có thẩm quyền cấp giấy phép cho các lĩnh vực khác nhau, phù hợp với chức năng quản lý chuyên ngành.

Không ít doanh nghiệp đã tốn thời gian và chi phí khi nộp hồ sơ không đúng cơ quan thẩm quyền. Điển hình như trường hợp của Công ty TNHH Thực phẩm Minh Phúc tại Bình Dương, đã mất gần 3 tháng luân chuyển hồ sơ giữa các cơ quan quản lý vì không xác định đúng thẩm quyền cấp phép.

Thẩm quyền cấp giấy phép của Bộ Y tế

Bộ Y tế (thông qua Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm các tỉnh, thành phố) có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm cho các đơn vị sau:

• Cơ sở kinh doanh nước khoáng thiên nhiên, nước uống đóng chai
• Cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm chức năng, thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng
• Cơ sở sản xuất phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm
• Đơn vị sản xuất bao bì, dụng cụ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm thuộc phạm vi ngành y tế
• Dịch vụ ăn uống, bếp ăn tập thể, suất ăn công nghiệp, nhà hàng khách sạn, quán cà phê, quán ăn

Chị Nguyễn Thị Lan, chủ quán cà phê tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội chia sẻ: “Ban đầu tôi khá bối rối không biết phải xin giấy phép ở đâu. Sau khi tìm hiểu, tôi mới biết cần liên hệ Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội. Quy trình khá đơn giản, chỉ sau 7 ngày làm việc, tôi đã được cấp giấy phép.”

Để được cấp giấy phép, các cơ sở này phải tuân thủ các quy định tại Điều 19, 20, 21, 22, 25, 26 và Điều 27 Luật an toàn thực phẩm, cùng các yêu cầu cụ thể về cơ sở vật chất, quy trình sản xuất, và nhân sự.

Thẩm quyền cấp giấy phép của Bộ Công Thương

Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được Bộ Công Thương ủy quyền cấp giấy chứng nhận cho các cơ sở:

• Cơ sở sản xuất bánh kẹo và các loại thực phẩm chế biến khác
• Cơ sở sản xuất kinh doanh sữa và sản phẩm từ sữa
• Siêu thị, cửa hàng tiện ích và các cơ sở kinh doanh thực phẩm tổng hợp
• Cơ sở sản xuất, chế biến dầu thực vật, bia, rượu, nước giải khát
• Cơ sở kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ tại các chợ truyền thống

Ông Trần Văn Minh, Giám đốc nhà máy sản xuất bánh kẹo tại Hưng Yên cho biết: “Khi mở rộng sản xuất, chúng tôi phải làm thủ tục xin cấp lại giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Sở Công Thương đã hướng dẫn rất tận tình. Dù có một số yêu cầu khắt khe về hệ thống xử lý nước thải, nhưng đây là điều cần thiết để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.”

Thẩm quyền cấp giấy phép của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (hoặc các cơ quan được ủy quyền) cấp giấy phép cho:

• Cơ sở kinh doanh rau, củ, quả tươi
• Cơ sở sản xuất cà phê bột, cà phê hòa tan
• Cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm tươi sống có nguồn gốc động vật
• Cơ sở sản xuất chế biến các loại trà
• Cơ sở sản xuất đậu tương, lạc, vừng và các sản phẩm từ ngũ cốc
• Cơ sở chăn nuôi, giết mổ gia súc, gia cầm

Anh Lê Văn Hoàng, chủ cơ sở sản xuất trà tại Thái Nguyên chia sẻ kinh nghiệm: “Quy trình xin cấp giấy phép khá phức tạp, đặc biệt là các yêu cầu về nguồn gốc nguyên liệu và quy trình sản xuất. Tuy nhiên, việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định này đã giúp sản phẩm của chúng tôi được người tiêu dùng tin tưởng hơn.”

Hồ sơ và quy trình xin cấp giấy phép

Để xin cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm:

1. Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận (theo mẫu quy định)
2. Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
3. Bản thuyết minh về cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ
4. Giấy xác nhận đủ sức khỏe của chủ cơ sở và người trực tiếp sản xuất, kinh doanh
5. Giấy xác nhận đã được tập huấn kiến thức về an toàn vệ sinh thực phẩm

Quy trình xin cấp giấy phép thường diễn ra theo các bước sau:

1. Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền
2. Cơ quan tiếp nhận hồ sơ kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ của hồ sơ
3. Trong thời hạn 7-15 ngày làm việc, cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra thực tế tại cơ sở
4. Nếu đạt yêu cầu, giấy chứng nhận sẽ được cấp trong vòng 3-5 ngày làm việc sau đó

Theo số liệu thống kê từ Cục An toàn thực phẩm, tỷ lệ hồ sơ bị trả lại do không đáp ứng yêu cầu trong năm 2025 là 27%, giảm 5% so với năm 2024. Điều này cho thấy nhận thức và sự chuẩn bị của doanh nghiệp đã được cải thiện đáng kể.

Lịch Tết và vai trò trong chiến dịch tri ân doanh nghiệp

Dịp Tết Nguyên đán truyền thống là thời điểm các cơ quan cấp giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm triển khai nhiều hoạt động đặc biệt. Nổi bật trong số đó là chiến dịch tri ân doanh nghiệp đã tuân thủ tốt các quy định về an toàn thực phẩm.

Năm 2026, các Sở Y tế, Sở Công Thương và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trên toàn quốc sẽ phối hợp tổ chức chương trình “Doanh nghiệp xanh – Thực phẩm sạch” nhân dịp Tết Nguyên đán Bính Thìn. Đây là lần đầu tiên một chiến dịch có quy mô toàn quốc được triển khai, nhằm:

• Tôn vinh doanh nghiệp tiêu biểu trong lĩnh vực an toàn thực phẩm
• Tạo điều kiện kết nối, giao lưu giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý
• Cập nhật kiến thức, quy định mới về an toàn thực phẩm
• Xây dựng văn hóa sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn

Lịch triển khai chiến dịch được thực hiện xuyên suốt từ tháng 11/2025 đến tháng 2/2026, với nhiều hoạt động ý nghĩa:

• Tháng 11/2025: Phát động chiến dịch và tiếp nhận hồ sơ đề cử
• Tháng 12/2025: Đánh giá, thẩm định các doanh nghiệp được đề cử
• Tháng 1/2026: Công bố kết quả và trao giải thưởng “Doanh nghiệp an toàn thực phẩm tiêu biểu”
• Tháng 2/2026: Tổ chức các hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm của doanh nghiệp tiêu biểu

Bà Phạm Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cho biết: “Đây không chỉ là dịp tri ân mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp nâng cao nhận thức, cam kết mạnh mẽ hơn với việc đảm bảo an toàn thực phẩm. Chúng tôi mong muốn xây dựng mối quan hệ đối tác bền vững giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp, cùng hướng tới mục tiêu bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.”

Trường hợp điển hình: Doanh nghiệp vượt khó để đạt giấy phép

Công ty TNHH Thực phẩm Organic Green tại Đà Nẵng là một ví dụ điển hình về nỗ lực đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm nghiêm ngặt. Chuyên sản xuất rau hữu cơ đóng gói, công ty ban đầu gặp nhiều khó khăn trong việc xác định đúng cơ quan cấp giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm.

Ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc công ty kể lại: “Chúng tôi ban đầu đã liên hệ với Sở Y tế, nhưng sau đó được hướng dẫn sang Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Quá trình hoàn thiện cơ sở vật chất theo yêu cầu cũng gặp nhiều thách thức, đặc biệt là hệ thống kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.”

Sau gần 5 tháng cải tạo cơ sở và hoàn thiện quy trình, Organic Green đã được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm vào tháng 6/2025. Đây là bước ngoặt quan trọng, giúp công ty mở rộng thị trường và xây dựng niềm tin với người tiêu dùng.

“Nhờ có giấy chứng nhận, doanh thu của chúng tôi đã tăng 40% trong 6 tháng. Nhiều đối tác lớn như hệ thống siêu thị Vinmart, Lotte Mart đã ký hợp đồng phân phối sản phẩm. Đây là minh chứng cho thấy việc tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm không chỉ là trách nhiệm mà còn mang lại lợi ích kinh tế thực sự,” ông Thành chia sẻ thêm.

Những thay đổi quan trọng trong quy định năm 2026

Năm 2026 chứng kiến nhiều thay đổi quan trọng trong quy định về cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm:

1. Áp dụng công nghệ số trong quy trình cấp phép:
   • Hệ thống nộp hồ sơ trực tuyến được triển khai đồng bộ trên toàn quốc
   • Cơ sở dữ liệu thống nhất giúp liên thông giữa các cơ quan quản lý
   • Thời gian cấp phép giảm từ 15 ngày xuống còn 7-10 ngày làm việc
2. Tăng cường yêu cầu về truy xuất nguồn gốc:
   • Bắt buộc áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử cho các cơ sở sản xuất lớn
   • Khuyến khích áp dụng công nghệ blockchain trong quản lý chuỗi cung ứng thực phẩm
   • Quy định mới về ghi nhãn giúp người tiêu dùng dễ dàng truy xuất thông tin
3. Mở rộng phạm vi cơ sở phải xin cấp giấy phép:
   • Các cơ sở kinh doanh thực phẩm online phải được cấp giấy chứng nhận
   • Hộ kinh doanh nhỏ lẻ phải đăng ký và tuân thủ các quy định cơ bản về an toàn thực phẩm
   • Dịch vụ giao đồ ăn (food delivery) phải đảm bảo các điều kiện về bảo quản thực phẩm

Ông Lê Văn Hùng, Trưởng phòng Quản lý an toàn thực phẩm (Sở Y tế TP.HCM) đánh giá: “Những thay đổi này hướng tới mục tiêu vừa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, vừa nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ số giúp minh bạch hóa quy trình, giảm thời gian và chi phí cho cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý.”

Việc xác định đúng cơ quan cấp giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm là bước quan trọng đầu tiên giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và tránh những rủi ro pháp lý không đáng có. Với sự phân công rõ ràng giữa ba bộ chính: Bộ Y tế, Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, doanh nghiệp cần căn cứ vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh của mình để xác định đúng cơ quan thẩm quyền.

Những thay đổi trong quy định năm 2026 hướng tới việc tạo thuận lợi hơn cho doanh nghiệp thông qua ứng dụng công nghệ số, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp cần chủ động cập nhật kiến thức, đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất và quy trình sản xuất để đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao.

Cam kết đảm bảo an toàn thực phẩm không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là trách nhiệm xã hội của mỗi doanh nghiệp, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và xây dựng niềm tin trong cộng đồng. Đây cũng chính là chìa khóa để doanh nghiệp phát triển bền vững trong thời đại mới.

Người Viết: VẠN LUẬT

Để được tư vấn cụ thể, liên lạc với chúng tôi:

Mọi thông tin cụ thể quý khách vui lòng liên hệ:

Website: www.vanluat.vn

SĐT: 0888 283 698

Email: lienhe@vanluat.vn

hoặc có thể tới trực tiếp tới Văn phòng chúng tôi theo địa chỉ sau:

CÔNG TY VẠN LUẬT

HÀ NỘI: P803 Tòa N01T3, Khu Ngoại Giao Đoàn, phường Xuân Tảo, quận Bắc Từ Liêm – Hà Nội

TP.HCM: 22B, đường 25, phường Bình An, Quận 2 – TP.HCM

HOTLINE: 0888 283 698

Tin Liên Quan:

Công bố tiêu chuẩn thịt dạng tươi, ướp đá, giữ mát, đông lạnh Các công ty Doanh Nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài Danh sách doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam Công bố tiêu chuẩn phụ phẩm ăn được của gia súc, gia cầm Tự công bố sản phẩm bánh kẹo trong nước và nhập khẩu Bộ Luật lao động mới nhất 2023 & Các quyền lợi người lao động cần biết! Luật đầu tư công là gì? Đầu tư công được hiểu như thế nào?